VVPRbis-aandelen: begrijpen, behouden en valkuilen vermijden

Het VVPRbis-regime, ingevoerd in 2013, biedt een verlaagd roerende voorheffingstarief van 15 % op dividenden van bepaalde aandelen, in plaats van het standaardtarief van 30 %. Dit voordelige fiscale stelsel is onderworpen aan strikte voorwaarden en geldt uitsluitend voor kleine vennootschappen die aan specifieke criteria voldoen. Het begrijpen van de werking, het behouden van dit statuut en het omgaan met bijzondere situaties zijn essentieel om optimaal van dit fiscale voordeel te genieten.

Wat zijn VVPRbis-aandelen?

Historiek en definitie

Voor 2011 konden dividenden al onder bepaalde voorwaarden van een verlaagd roerende voorheffingstarief genieten, maar deze stelsels waren versnipperd. Het VVPRbis-regime, opgenomen in artikel 269, §2 WIB 92, werd ingevoerd in 2013 om dit fiscale voordeel te standaardiseren en te vereenvoudigen. Het is enkel van toepassing op nieuwe aandelen die na 1 juli 2013 zijn uitgegeven.

De aandelen moeten voldoen aan de volgende criteria:

• Initiële inbreng: Uitgegeven in ruil voor een geldelijke inbreng (geen inbreng in natura).
• Vennootschap: De vennootschap moet een “kleine vennootschap” zijn op het moment van de inbreng, zoals bepaald in artikel 1:34 van het Wetboek van vennootschappen en verenigingen (WVV).
• Kenmerken van de aandelen: Ze moeten op naam staan, nieuw zijn, volledig volgestort zijn en mogen geen voorkeursrechten of bijzondere voordelen hebben.

Voorwaarden voor het verkrijgen van het VVPRbis-statuut

Voor de vennootschap

• Kleine vennootschap: Op het moment van de inbreng moet de vennootschap voldoen aan de criteria van artikel 1:34 WVV, zoals:
  • Jaaromzet ≤ 9 miljoen euro.
  • Balanstotaal ≤ 4,5 miljoen euro.
  • Gemiddeld aantal werknemers ≤ 50.
• Als de vennootschap later uitgroeit tot een “grote vennootschap”, blijft het VVPRbis-statuut van de aandelen behouden.

Voor de aandelen

• De aandelen moeten ononderbroken in volle eigendom blijven bij de oorspronkelijke inbrenger.
• Het verlaagde tarief van 15 % is pas van toepassing op dividenden na een wachtperiode van drie jaar na de inbreng.

Hoe behoudt u het VVPRbis-statuut?

VVPRbis-aandelen kunnen hun statuut verliezen als bepaalde voorwaarden niet worden nageleefd. De belangrijkste situaties zijn:

1. Eigendomsoverdracht

Elke verkoop, overdracht of inbreng in een vennootschap met rechtspersoonlijkheid (zoals een BV) leidt tot verlies van het VVPRbis-statuut. Er zijn echter uitzonderingen, zoals schenkingen of nalatenschappen binnen de directe familie.

2. Schenkingen en nalatenschappen

Overdrachten binnen de rechte lijn (kinderen, kleinkinderen, echtgenoten of wettelijk samenwonenden) behouden het VVPRbis-statuut. Dit omvat:

• Schenkingen zonder tegenprestatie.
• Erfopvolging na overlijden van de oorspronkelijke inbrenger.

Let op: Een verkoop van aandelen, zelfs aan een familielid, doet het VVPRbis-statuut vervallen.

3. Fiscale reorganisatie

Bij een fusie of splitsing onder een fiscaal vrijgesteld regime behouden de aandelen die in ruil worden verkregen hun VVPRbis-statuut, op voorwaarde dat de reorganisatie voldoet aan de regels van artikel 269, §2, lid 6 WIB 92.

4. Inbreng in een maatschap

Een inbreng van VVPRbis-aandelen in een maatschap (zonder rechtspersoonlijkheid) leidt niet tot verlies van het statuut, omdat de eigendom indirect bij de oorspronkelijke inbrenger blijft.

5. Huwelijk

Het huwelijk heeft geen impact op het VVPRbis-statuut van de aandelen, zelfs niet als de dividenden gemeenschappelijk bezit worden onder het wettelijk stelsel (artikel 2.3.22 Burgerlijk Wetboek). De eigendom blijft individueel.

Praktijkvoorbeelden

Voorbeeld 1: Familiale schenking

• Situatie: Jan, aandeelhouder van een BV, schenkt zijn VVPRbis-aandelen aan zijn dochter.
• Gevolg: De aandelen behouden hun VVPRbis-statuut, omdat de schenking binnen de rechte lijn gebeurt.

Voorbeeld 2: Fusie van een vennootschap

• Situatie: Els bezit VVPRbis-aandelen in een BV die fuseert met een andere vennootschap en wordt een NV.
• Gevolg: De nieuwe aandelen behouden hun VVPRbis-statuut, mits de fusie fiscaal vrijgesteld is.

Voorbeeld 3: Inbreng in een BV

• Situatie: Tom brengt zijn VVPRbis-aandelen in een BV in, waarvan hij samen met een partner aandeelhouder is.
• Gevolg: De aandelen verliezen hun VVPRbis-statuut, omdat een inbreng in een vennootschap met rechtspersoonlijkheid als een eigendomsoverdracht wordt beschouwd.

Voorbeeld 4: Huwelijk

• Situatie: Sophie is gehuwd onder het wettelijk stelsel en behoudt haar VVPRbis-aandelen na het huwelijk. De dividenden worden aangewend voor gezinsuitgaven.
• Gevolg: De aandelen behouden hun VVPRbis-statuut, omdat zij individueel eigendom blijven.

Samenvatting: behoud of verlies van het VVPRbis-statuut

Praktische tips om het voordeel te behouden

1. Beperk overdrachten: Beperk eigendomsoverdrachten tot schenkingen of nalatenschappen binnen de familie.
2. Plannen is cruciaal: Overweeg zorgvuldig de fiscale gevolgen van elke overdracht, reorganisatie of inbreng.
3. Vermijd verkoop: Elke verkoop doet het VVPRbis-statuut onherroepelijk vervallen.
4. Controleer reorganisaties: Zorg ervoor dat fusies en splitsingen voldoen aan de voorwaarden voor fiscale vrijstelling.
5. Houd contracten duidelijk: Zorg ervoor dat huwelijkscontracten geen invloed hebben op de individuele eigendom van de aandelen.

Wettelijke bronnen

• Wetboek van vennootschappen en verenigingen (WVV): Artikelen 1:34 en volgende voor de definitie van kleine vennootschappen.
• Wetboek van inkomstenbelastingen 1992 (WIB 92): Artikel 269, §2 voor het VVPRbis-regime.
• Burgerlijk Wetboek: Artikel 2.3.22 voor de impact van het huwelijksstelsel.
• Voorafgaande beslissingen: Besl. nrs. 2018.0467 en 2024.0299 voor praktische interpretaties.

Met een goed begrip van deze regels en een doordachte planning kunt u optimaal profiteren van dit voordelige regime, terwijl u de valkuilen vermijdt die het voordeel kunnen ondermijnen.