Het jaar 2023 markeert een historisch keerpunt in de Europese automarkt. Voor het eerst is de best verkochte auto op het continent geen brandstofmodel, maar een elektrisch voertuig: de Tesla Model Y.
Deze Amerikaanse SUV, geproduceerd door de fabrikant opgericht en geleid door Elon Musk, heeft Europese consumenten verleid met zijn prestaties, bereik, design en technologie. Het heeft populaire modellen zoals de Dacia Sandero, de Volkswagen T-Roc en de Peugeot 208 achter zich gelaten.
Verschillende factoren verklaren het succes van de elektrische auto in Europa in 2023.
Ten eerste heeft de prijsdaling van de Tesla Model Y aan het begin van het jaar het model toegankelijker gemaakt en de verkoop gestimuleerd. Ten tweede hebben overheidssubsidies automobilisten aangemoedigd om over te stappen op een elektrisch voertuig, zoals in Frankrijk, waar de ecologische bonus kan oplopen tot 7.000 euro voor de aankoop van een Tesla Model Y. Ten slotte heeft het merkimago van Tesla bijgedragen aan de positie als wereldleider in elektrische voertuigen, met een technologische voorsprong en een reputatie van innovatie.
België blijft niet achter bij de elektrificatietrend in het wagenpark. Het land heeft fiscale incentives ingevoerd om de aankoop van elektrische auto's te bevorderen, met name voor bedrijven en zelfstandigen.
Elektrische auto's genieten van verschillende voordelen, afhankelijk van de regio waar ze worden geregistreerd, de berekening varieert:
De vergroening van het wagenpark die de huidige regering nastreeft en die geleidelijk wordt doorgevoerd, zou ook moeten bijdragen tot een aanzienlijke verandering van het wagenpark dat door bedrijven wordt gebruikt. Deze hervorming van de aftrekbaarheid van autokosten is zeer ingrijpend voor professionals die in de toekomst niet-elektrische auto's zullen bezitten. De eerste fase van de hervorming liep af op 1 juli van dit jaar.
Daarnaast kunnen eigenaren van elektrische auto's ook een belastingvermindering krijgen voor de installatie van een vaste oplaadpaal thuis, variërend van 45% tot 15% van de kosten, afhankelijk van het jaar van betaling.
Deze maatregelen hebben bijgedragen aan een groter marktaandeel van elektrische auto's in België, dat in het eerste kwartaal van 2023 11% heeft bereikt.
Het VIAS Institute heeft een groot onderzoek uitgevoerd naar manieren om de overgang naar volledig elektrische voertuigen op de particuliere automarkt te vergemakkelijken. Voor het eerst wordt in het onderzoek gewezen op het overwicht van bedrijfsauto's in het elektrische wagenpark, dat momenteel 9 van de 10 elektrische auto's telt. Er wordt echter ook benadrukt dat in economische en milieutermen de 100% elektrische auto de beste keuze is voor particulieren die een nieuw voertuig willen aanschaffen.
Verliezen elektrische auto's hun momentum? Terwijl de Europese markt spectaculaire vooruitgang boekt, met een marktaandeel van meer dan 15% in 2023, worden sommige fabrikanten geconfronteerd met onverwachte moeilijkheden. Tussen tegenvallende verkopen, productievertragingen en technische problemen is de overgang naar elektrische voertuigen niet vlekkeloos verlopen.
Ford zit bijvoorbeeld met een voorraad van 10.000 onverkochte Mach-E's, zijn elektrische SUV die in 2020 op de markt komt. Het model heeft moeite om Amerikaanse klanten voor zich te winnen, ondanks royale overheidssubsidies. De elektrische pick-up F-150 Lightning ondervindt ook problemen en veel kopers annuleren hun pre-orders vanwege vertragingen.
Mercedes is er niet beter aan toe: de EQC is al na vier jaar van de markt gehaald. De eerste elektrische auto van het merk slaagde er niet in om consumenten te overtuigen, die de voorkeur gaven aan nieuwere, efficiëntere modellen.
Deze voorbeelden illustreren de uitdagingen waar westerse autofabrikanten voor staan, die te maken hebben met toenemende concurrentie, vooral van Chinese spelers. Ze hebben ook te maken met een complexe waardeketen, met leveranciers, distributeurs en oplaadinfrastructuren.
Tot slot moeten ze rekening houden met de verwachtingen en angsten van klanten, die niet allemaal klaar zijn om verbrandingsmotoren op te geven. Volgens Volkswagen, een van de leiders in elektrische voertuigen in Europa, wordt de vraag nog steeds afgeremd door psychologische factoren zoals actieradius, prijs en lawaai.
De elektrische auto is in 2023 de best verkochte in Europa, dankzij het succes van de Tesla Model Y.
Dit model heeft geprofiteerd van de prijsdaling, overheidssteun en merkimago om Europese consumenten te verleiden.
België heeft ook bijgedragen aan deze trend door kopers van elektrische auto's fiscale voordelen te bieden die variëren per regio.
Elektrificatie van het wagenpark lijkt dus een onvermijdelijke realiteit te zijn voor de komende jaren. Maar elektrische auto's hebben nog een lange weg te gaan voordat ze de norm zijn. Als fabrikanten, vooral in het Westen, van hun overgang een succes willen maken, moeten ze producten kunnen aanbieden die aantrekkelijk, betrouwbaar en winstgevend zijn. Anders lopen ze het risico de boot te missen en achterop te raken bij hun concurrenten. De markt verandert en de spelers op de markt ook.