Bij handelstransacties kunnen betalingsachterstanden leiden tot wettelijke rente, een onderwerp dat vaak onbekend is bij bedrijven. Dit artikel in de vorm van een FAQ legt uit wat de bijzondere wettelijke rente is, hoe deze wordt vastgesteld, hoe u deze kunt gebruiken, en of het mogelijk is om een andere rente te hanteren. We sluiten af met praktische adviezen voor bedrijven om de betalingsachterstanden efficiënt te beheren.
De bijzondere wettelijke rente is een rentevoet die automatisch van toepassing is op betalingsachterstanden bij handelstransacties tussen bedrijven of tussen een bedrijf en een overheidsinstantie. Deze rente is bedoeld om de schuldeisers te compenseren voor de vertraging in de betaling van verschuldigde bedragen.
Deze rente is geregeld door de Europese richtlijn 2011/7/EU inzake de bestrijding van betalingsachterstanden bij handelstransacties, die is omgezet in Belgisch recht. In België wordt deze rente elke zes maanden vastgesteld bij koninklijk besluit en gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad.
De bijzondere wettelijke rente wordt elke zes maanden vastgesteld door de bevoegde autoriteiten. Voor het eerste semester van 2024 werd de rente vastgesteld op 12,5%, en deze is gehandhaafd op hetzelfde niveau voor het tweede semester van 2024, zoals gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad van 30 juli 2024.
De rente kan variëren afhankelijk van de algemene economische omstandigheden, met name de evolutie van de door de Europese Centrale Bank vastgestelde rentetarieven. Het doel is om de marktomstandigheden te weerspiegelen en tegelijkertijd betalingsachterstanden te ontmoedigen.
De bijzondere wettelijke rente is van toepassing zodra een factuur niet op de vervaldag is betaald. Als er geen specifieke vervaldatum is overeengekomen tussen de partijen, begint deze rente automatisch te lopen 30 kalenderdagen na ontvangst van de factuur door de klant.
De rente voor betalingsachterstand wordt berekend over het totale bedrag van de onbetaalde factuur. De rente wordt pro rata berekend over het aantal dagen vertraging, met toepassing van het geldende rentepercentage (12,5% voor het tweede semester van 2024).
Ja, de partijen kunnen een andere rente overeenkomen voor betalingsachterstanden, mits deze rente expliciet in het contract of de algemene voorwaarden is vermeld. Deze rente kan hoger of lager zijn dan de bijzondere wettelijke rente, afhankelijk van wat tussen de partijen is overeengekomen.
De overeengekomen rente mag niet buitensporig zijn. Een buitensporig hoge rente zou kunnen worden beschouwd als een onevenredige boetebeding en kan worden aangevochten voor de rechtbank.
De bijzondere wettelijke rente voor betalingsachterstanden is een belangrijk instrument voor bedrijven om zich te beschermen tegen wanbetalingen. Het is echter aan te raden om contractueel een rentevoet te bepalen die beter aansluit bij de realiteit van uw sector. Als accountant en fiscaal adviseur raad ik u aan om regelmatig uw contractuele voorwaarden te herzien en waakzaam te blijven bij de toepassing van achterstallige rente om een gezonde cashflow te behouden.