Een kleine onoplettendheid in de aangifte vennootschapsbelasting kan een groot financieel verschil maken. Dat geldt zeker wanneer een vennootschap vergeet het vakje aan te vinken voor het verlaagd tarief van 20 % op de eerste schijf van 100.000 euro winst. Als dit te laat ontdekt wordt, rijst de vraag: kan men nog herstellen via een bezwaar of – buiten termijn – via een ambtshalve ontheffing?
Dit artikel verduidelijkt de regels rond die twee procedures, met bijzondere aandacht voor wat een materiële fout al dan niet is. We behandelen recente rechtspraak, een praktisch voorbeeld én een overzichtstabel.
Sinds aanslagjaar 2021 gelden in België de volgende tarieven:
Winstschijf | Tarief |
Eerste 100.000 euro (bij voorwaarden) | 20 % |
Daarboven / zonder voorwaarden | 25 % |
Voorwaarden voor het verlaagd tarief (art. 215, lid 2-3 WIB 92):
Let op: als vakje 1754 niet wordt aangekruist, wordt automatisch het standaardtarief van 25 % toegepast, zelfs als u aan alle voorwaarden voldoet.
Dankzij de wet van 20 november 2022 bedraagt de termijn voor het indienen van een bezwaarschrift voortaan 12 maanden (vroeger 6 maanden) vanaf de verzenddatum van het aanslagbiljet.
Hiermee kan u elke fout in uw aangifte rechtzetten: zowel materiële fouten als juridische beoordelingsfouten.
Als u buiten de bezwaartermijn bent, kunt u de fiscus verzoeken om een ambtshalve ontheffing. Dat kan enkel in uitzonderlijke gevallen:
Een vergeten aanvinkvakje geldt doorgaans niet als een materiële fout, aangezien er een zekere juridische appreciatie vereist is.
Dit bevestigt de overwegende rechtspraak: enkel duidelijke, objectieve fouten komen in aanmerking voor ambtshalve ontheffing.
Fout | Procedure | Termijn | Kans op succes |
Vakje 1754 niet aangekruist – ontdekt binnen termijn | Bezwaar | 12 maanden na aanslag | ✅ Zeer groot |
Vakje 1754 niet aangekruist – ontdekt na 12 maanden | Ambtshalve ontheffing | Tot 5 jaar (art. 376 WIB) | ❌ Weinig kans (geen materiële fout) |
Verkeerde berekening of typefout | Ambtshalve ontheffing | Tot 5 jaar | ✅ Kans reëel (materiële fout) |
In augustus 2025 ontvangt BV Beta haar aanslagbiljet voor AJ 2025. De vennootschap merkt in oktober 2025 dat ze het vakje 1754 is vergeten aan te kruisen, hoewel ze wél recht heeft op het verlaagd tarief.
De vennootschap dient tijdig een bezwaarschrift in en krijgt waarschijnlijk gelijk.
Ze probeert het via ambtshalve ontheffing, maar de kans is zeer klein, zoals bevestigd door het arrest van Luik.
Een vergeten vakje kan een aanzienlijke meerkost betekenen. Gelukkig biedt de wet sinds 2022 12 maanden tijd om via bezwaar het recht op het verlaagd tarief alsnog te bekomen. Maar wacht u té lang, dan is een ambtshalve ontheffing slechts in uitzonderlijke gevallen mogelijk.