Spaanse vermogensbelasting: hooggerechtshof maakt Spaans vastgoed nog interessanter voor Belgen

Het Spaanse hooggerechtshof (Tribunal Supremo) heeft recent beslist dat een belastingplafond dat Spaanse rijksinwoners genieten bij de berekening van hun vermogensbelasting ook voor niet-inwoners moet worden toegepast.

Het betreft een gunstige wending voor Belgische rijksinwoners met vastgoed in Spanje.

Spaanse rijksinwoners, maar ook Belgen of andere niet-inwoners die in Spanje vermogen bezitten zoals onroerend goed, worden in Spanje aan de vermogensbelasting (Impuesto sobre el Patrimonio) onderworpen. De belasting wordt voor Spaanse rijksinwoners geheven over het gehele vermogen van de belastingplichtige. Voor niet-inwoners is de belastbare basis beperkt tot het netto onroerend vermogen dat zich in Spanje bevindt, rechtstreeks dan wel via vennootschap.

De vermogensbelasting wordt geheven aan de hand van progressieve tarieven van 0,2 % tot 3,5 %, mits toepassing van een voetvrijstelling van 700.000 euro. Dit betreffen weliswaar de federale regels. Omdat Spanje uit 17 autonome regio’s bestaat die elk de bevoegdheid hebben om de tarieven en de voetvrijstelling in te vullen, verschilt de vermogensbelasting van regio tot regio. Madrid en Andalusië hebben bijvoorbeeld een voetvrijstelling van 3,7 miljoen euro. Omdat het arrest de situatie van een Belgische belastingplichtige met onroerend goed op de Balearen (met als bekendste eilanden Mallorca en Ibiza) betrof, maken we ook van die regio gebruik voor onderstaande bespreking.

Op de Balearen is een (standaard)voetvrijstelling van 3 miljoen euro van toepassing, het meerdere wordt belast als volgt:

In de Spaanse wetgeving werd de belasting tot voor kort enkel voor inwoners beperkt door een plafond. In de mate dat de som van de personenbelasting en de vermogensbelasting hoger is dan 60 % van de belastbare basis in de personenbelasting, wordt het verschuldigde bedrag van de vermogensbelasting tot maximaal 80 % procent verminderd. Het Hooggerechtshof van de Balearen had reeds beslist dat Belgische belastingplichtigen met onroerend goed in Spanje zich eveneens op de beperking van 60 % van de belastbare basis van hun personenbelasting konden beroepen. Het Spaanse federale hooggerechtshof bevestigt deze uitspraak nu.

De berekening van het plafond vereist wat verduidelijking. Dat doen we aan de hand van onderstaand voorbeeld:

Luc is fiscaal inwoner van België en heeft een mooi vakantiehuis gekocht op Ibiza voor vijf miljoen euro. Luc heeft geen openstaande lening met betrekking tot het pand, zodat de netto waarde ervan ook vijf miljoen euro bedraagt. De vermogensbelasting op dit onroerend goed zou 47.000 euro bedragen (1). Omdat het plafond ook voor Belgen van toepassing is, zal er voor bepaling van de maximale vermogensbelasting mede rekening worden gehouden met de personenbelasting die in België (en in Spanje op zijn Spaans onroerend inkomen) wordt geheven.

Stel dat Luc in België een belastbaar beroepsinkomen heeft van 150.000 euro. Hij heeft in de Belgische personenbelasting reeds 50 %, of 75.000 euro betaald. Luc verhuurt zijn onroerend goed, zodat hij per hypothese op jaarbasis 50.000 euro aan netto huurinkomsten ontvangt. In dit geval betaalt Luc 19 % Spaanse belasting op zijn reële netto huurinkomsten. Dit stemt overeen met een bedrag van 9.500 euro. De vermogensbelasting bedraagt nog steeds 47.000 euro. Samen genomen heeft Luc dus 131.500 euro aan belastingen betaald indien er geen beperking op de vermogensbelasting van toepassing zou zijn.

In comes the cap. Volgens het arrest kan Luc gebruikmaken van een belastingplafond van 60 % van de belastbare basis van de personenbelasting. Het gedeelte van de vermogensbelasting dat nog kan worden geheven is dan gelijk aan het verschil van 60 % van de belastbare basis van de Belgische en Spaanse inkomstenbelasting (120.000 euro) verminderd met de Belgische personenbelasting (75.000 euro) en de betaalde Spaanse belasting der niet-inwoners (9.500 euro). In principe zou nog slechts 35.500 euro vermogensbelasting kunnen worden geheven. De vermogensbelasting mag bovendien niet meer dan 80 % worden ingeperkt door het belastingplafond, zodat de vermogensbelasting in dit geval in ieder geval 9.400 euro moet bedragen. Omdat de vermogensbelasting zelfs na toepassing van het plafond nog steeds meer bedraagt dan dit minimum, is de totale belasting exact gelijk aan 60 % van de belastbare basis van de vermogensbelasting. Door toepassing van het plafond bespaart Luc in dit voorbeeld 11.500 euro.

In elk geval valt er af te wachten hoe de Spaanse belastingadministratie de bevindingen in dit arrest zal toepassen, en of de Spaanse wetgever zal tussenkomen. Of een belastingteruggaaf van de ten onrechte betaalde belasting mogelijk is, hangt af van de feitelijke omstandigheden. Daartoe dient bezwaar aangetekend te worden tegen de eigen aangifte binnen de toepasselijke verjaringstermijn.

Er wordt verwacht dat de uitspraak analoog zal toegepast worden op de belasting op de grote vermogens (de zogenaamde federale ‘solidariteitsbijdrage’), die een aanvulling vormt op de vermogensbelasting.

Ter herinnering: er waren reeds andere technieken voorhanden om de vermogensbelasting in Spanje te verminderen. Omdat voor niet-inwoners de belasting op de nettowaarde van het in Spanje aangehouden onroerend vermogen wordt berekend, is het interessant om bijvoorbeeld vastgoed met schuld te financieren (d.m.v. een banklening). Op die manier is het in aanmerking te nemen bedrag voor doeleinden van vermogensbelasting de aankoopwaarde van het goed, verminderd met de schuld. Gecoördineerd met de toepasselijke voetvrijstellingen, kan men de vermogensbelasting verminderen of zelfs vermijden. Door toepassing van het plafond zal het evenwel niet meer altijd nodig zijn om deze techniek toe te passen, zodat de bijkomende rentelast kan vermeden worden. Case by case wordt er best bekeken of een (voortijdige) aflossing van uw krediet interessant is. Hierbij moet dan uiteraard tegelijk worden stilgestaan bij de effecten van de leverage op erfbelasting, die andere dure belasting. Er bestaan nog andere technieken om de Spaanse vermogensbelasting te verminderen of te vermijden, maar deze vallen buiten het bestek van de huidige bijdrage.

Voetnoten
(1) = € 5.000.000 - € 3.000.000 = € 2.000.000; die wordt belast aan 2,35 %.

​