Nieuw Europees verbod op producten die bijdragen aan ontbossing

Toepassingsgebied: bedrijven

De EUDR is van toepassing op zowel operatoren als handelaren.

Operatoren (of marktdeelnemers)

Dit zijn bedrijven die producten voor het eerst op de Europese markt brengen, ze zodanig verwerken dat ze een nieuwe goederencode krijgen of ze exporteren als commerciële activiteit.

• Grote ondernemingen moeten de zorgvuldigheidsprocedure uitvoeren en een zorgvuldigheidsverklaring indienen (zie punt 3 hierboven).
• Kmo’s moeten de referentienummers van de zorgvuldigheidsverklaringen van hun leveranciers controleren en delen. Als die er niet zijn, moet de kmo zelf de zorgvuldigheidsprocedure uitvoeren en de verklaring indienen.

Handelaren

Dit zijn bedrijven die goederen verhandelen die al op de Europese markt zijn.

• Grote ondernemingen moeten zorgvuldigheidsprocedure en verklaring van de ‘eerste operator’ controleren. Als die niet bestaat of niet correct is, moeten zij zelf de procedure uitvoeren en een verklaring indienen.
• Kmo’s zijn niet verplicht om de zorgvuldigheidsprocedure uit te voeren, maar moeten wel informatie verzamelen, zoals contactgegevens van leveranciers en referentienummers van hun zorgvuldigheidsverklaringen.

Sancties bij niet-naleving

Bedrijven die de regels overtreden, kunnen boetes krijgen tot 4% van hun jaaromzet. De relevante producten kunnen in beslag worden genomen en bedrijven kunnen tijdelijk worden uitgesloten van overheidsfinanciering.
Nationale overheden zijn verplicht om regelmatig onaangekondigde controles uit te voeren. Voor België is dit de ‘inspectiecel ontbossing’ van DG Leefmilieu (FOD VVVL). Derden kunnen de autoriteiten waarschuwen als ze vermoeden dat een bedrijf niet voldoet aan de regelgeving.

Kmo’s: bereid je nu al voor

Ook kmo’s dragen aanzienlijke verantwoordelijkheden onder de EUDR. Het is belangrijk om nu al actie te ondernemen en een inzicht te krijgen in je toeleveringsketen. Voor elk relevant product of grondstof moet je bepalen of je als handelaar of operator opereert:

Ben je een handelaar?

Zorg ervoor dat je met je leveranciers over de zorgvuldigheidsverklaring spreekt en je informeert naar hun plannen om aan de regelgeving te voldoen. Kunnen zij de benodigde documentatie en naleving garanderen?

Ben je een operator?

Begin dan met de nodige data te verzamelen. Evalueer de informatie van je leveranciers en controleer de ontbossingsstatus van de betrokken gebieden, bijvoorbeeld via satellietbeelden of controles ter plaatse. Monitor je leveranciers nauwgezet, geef hen tijdig waarschuwingen bij risico's en zoek naar alternatieve leveranciers indien nodig. Zo voorkom je dat jouw producten in de toekomst niet meer op de EU-markt mogen worden verkocht.