Apple betaalt 11 miljard euro aan Ierland: een les in fiscale aantrekkelijkheid voor België?

Ierland ontving in 2024 een enorm bedrag van 11 miljard euro van Apple, als onderdeel van de terugbetaling van staatssteun die door de Europese Commissie als onwettig werd beschouwd. Dit bedrag overtreft verreweg een eenvoudige belastingbetaling: het belichaamt het succes van een gedurfd fiscaal beleid, gericht op het aantrekken van multinationals. Terwijl België debatteert over nieuwe fiscale maatregelen, zoals de belasting op meerwaarden, nodigt dit Ierse succes uit tot een grondige reflectie.

Moeten we de belastingen nog verder verhogen of juist een strategie aannemen om kapitaal aan te trekken en te behouden?

De inzet is groot, en het Ierse voorbeeld biedt ons interessante aanknopingspunten. Decodeer.

Het Ierse model: attractiviteit boven alles

Ierland is niet toegegeven aan de sirenenzang van belastingverhogingen om de staatskas te spekken. Het land heeft een andere weg gekozen: die van de attractiviteit om zijn belangrijkste nadeel, de ligging in het midden van de Atlantische Oceaan, te compenseren. Met een vennootschapsbelastingtarief van 12,5%, ver onder het Europese gemiddelde, heeft het land wereldspelers als Apple, Google en Microsoft aangetrokken. Deze multinationals vonden in Ierland een stabiele en voorspelbare fiscale omgeving, ideaal voor het vestigen van hun Europese bases.

De kritiek is natuurlijk niet uitgebleven. Ierland is beschuldigd van fiscale dumping en het aanmoedigen van agressieve belastingoptimalisatie. Maar de resultaten spreken voor zich. De belastinginkomsten uit bedrijven zijn explosief gestegen: in 2024 bereikten ze 39,1 miljard euro, een stijging van 64% in één jaar. Dat is geen toeval: het Ierse model is gebaseerd op een eenvoudig, maar effectief principe: eerst aantrekken, dan herverdelen.

Concrete effecten voor de bevolking

Deze fiscale meevaller blijft niet in handen van de bedrijven. Het wordt gebruikt om ambitieuze projecten te financieren die de burgers direct ten goede komen: moderne infrastructuur (vervoer, ziekenhuizen en scholen), een betere economische stabiliteit (lagere schuld en betere weerbaarheid tegen crises) en voorbereiding op de toekomst (er is een sovereign wealth fund opgericht om duurzame en intergenerationele investeringen te garanderen).

Ierland bewijst dat een aantrekkelijke belasting niet zomaar een gunst is voor multinationals, maar een motor voor nationale welvaart.

België: een model onder spanning

In België hebben we geen bijzonder competitief vennootschapsbelastingtarief: met 25% ligt het aanzienlijk boven het Europese gemiddelde. Maar we hebben wel een belangrijke troef: de afwezigheid van belasting op meerwaarden die particulieren realiseren. Dit is een van de laatste pijlers van onze fiscale aantrekkelijkheid. Dit unieke regime trekt investeerders aan, bevordert sparen en stimuleert investeringen in Belgische bedrijven.

Dit voordeel wordt echter bedreigd. Partijen zoals Vooruit pleiten voor de invoering van een belasting op meerwaarden. De redenering lijkt logisch: meer belasten om sociale beleidsmaatregelen te financieren. Maar deze maatregel zou het tegenovergestelde effect kunnen hebben: investeerders ontmoedigen, kapitaalvlucht veroorzaken en de reeds kwetsbare aantrekkelijkheid van België verminderen. Maar is dit idee verenigbaar met een ambitie voor aantrekkelijkheid?

De invoering van een belasting op meerwaarden zou een negatief signaal zijn voor buitenlandse investeerders. Waarom België kiezen als Ierland of Nederland concurrerendere fiscale regimes bieden? In een geglobaliseerde context is kapitaal mobiel en geeft het de voorkeur aan jurisdicties waar het het beste wordt ontvangen. België zou een van zijn laatste fiscale troeven kunnen verliezen, juist op het moment dat het nieuwe zou moeten ontwikkelen.

Het Ierse voorbeeld: een inspiratie voor België

Ierland laat zien dat het mogelijk is om grote bedrijven aan te trekken en tegelijkertijd aanzienlijke belastinginkomsten te genereren. Dit model is gebaseerd op een drievoudige strategische visie: een aantrekkelijke fiscale omgeving bieden om massale investeringen aan te trekken, deze inkomsten gebruiken om ambitieuze overheidsbeleid te financieren en een stabiel fiscaal kader handhaven om het vertrouwen van investeerders te garanderen.

In plaats van te zoeken naar kortetermijnoplossingen op fiscaal gebied, zou België zich kunnen laten inspireren door het Ierse beheer om de belastinginkomsten (gestimuleerd door de aantrekkelijkheid) om te zetten in structurele investeringen: de oprichting van een sovereign wealth fund, vermindering van de overheidsschuld en stimulering van strategische sectoren, zoals biotechnologie of groene technologie, door middel van gerichte fiscale stimuleringsmaatregelen.

Conclusie: les van Ierland, keuze voor België

Het Ierse succes, geïllustreerd door de 11 miljard euro die Apple heeft betaald, toont aan dat fiscale aantrekkelijkheid een krachtige hefboom is om een nationale economie te versterken. In België daarentegen lijken we te aarzelen tussen het aantrekken van investeerders of het verhogen van hun fiscale last. De belasting op meerwaarden, hoe aantrekkelijk op papier ook, dreigt onze concurrentiekracht op lange termijn te schaden.

België kan nog steeds kiezen voor een strategisch belastingbeleid, ontworpen om kapitaal aan te trekken en te behouden. Het is een veeleisende weg, maar de Ierse resultaten tonen aan dat het loont. Het fiscale debat dat nu wordt gevoerd, moet de gelegenheid zijn om onze positionering te heroverwegen, niet door meer te belasten, maar door beter te verwelkomen. Want zoals Ierland heeft bewezen, bouwt men geen welvaart door kapitaal te bestraffen, maar door het aan te trekken en te laten renderen.