Wat te doen als je vastzit op je vakantiebestemming?

De impact van de vulkaanuitbarsting op het Indonesische eiland Flores op het luchtverkeer is groot. Daarnaast blijft hevige regen de regio's Catalonië en Andalusië in Spanje teisteren. Wat als je door het noodweer niet op tijd kunt terugkeren naar je werk? Partena Professional lijst maar liefst vijf verschillende mogelijkheden op. Gewoon wachten en niets doen is geen oplossing. Eén advies: neem in alle gevallen zo snel mogelijk contact op met jouw werkgever.

1. Gebruik van extra vakantiedagen of inhaalrust

Dit is de meest voor de hand liggende optie. Gebruik extra vakantiedagen of inhaalrust en overbrug zo je langere afwezigheid. Dit is mogelijk als je nog vakantiedagen over hebt, of als je nog recht hebt op inhaalrust. Ook extralegale vakantiedagen of dagen arbeidsduurvermindering kunnen een oplossing bieden. Dat hangt af van de concrete situatie. Een belangrijk voordeel, je verliest geen loon. Je kan wel niet zomaar je vakantie verlengen. Je hebt het akkoord nodig van je werkgever. Respecteer dus zeker de regels die gelden in je onderneming. Die kan je meestal vinden in het arbeidsreglement.

2. Verlof om dwingende redenen

Verlof om dwingende redenen geeft je het recht om van je werk afwezig te zijn door een onvoorziene gebeurtenis die jouw dringende en noodzakelijke tussenkomst vereist. Die omstandigheden moeten zo ernstig zijn dat gaan werken onmogelijk wordt.

Een klassiek voorbeeld: je woning overstroomt of je kind wordt opgenomen in het ziekenhuis. Je kan dus niet zomaar een verlof om dwingende reden inroepen. Ben je op vakantie met de wagen of caravan, en raakt die ernstig beschadigd, dan kan je een verlof om dwingende reden inroepen. Dat zal niet in alle situaties zo zijn. Wil je zeker zijn, contacteer je werkgever en maak goede afspraken.

Verlof om dwingende reden is niet onbeperkt. Je mag enkel afwezig zijn voor de duur dat het echt nodig is, tot 10 dagen per kalenderjaar.

Het verlof is in de regel onbetaald, tenzij er andere afspraken zijn gemaakt binnen je sector of onderneming. Een ander nadeel is ook dat je hierdoor volgend jaar recht zal hebben op minder wettelijke vakantiedagen want dit verlof wordt niet gelijkgesteld voor wat betreft de jaarlijkse vakantie.

Een voordeel is dat je als werknemer toch wat flexibiliteit hebt. Als je om een dwingende reden afwezig bent, moet je je werkgever hier op voorhand van verwittigen. Als dat niet mogelijk is, doe het dan zo snel mogelijk. Het verlof mag enkel worden gebruikt voor het doel waarvoor het is toegestaan. Bovendien kan je werkgever vragen om de dwingende reden te bewijzen. Bewaar dus nuttige documenten, bijvoorbeeld van je touroperator.

3. Schorsing wegens overmacht

Als je door omstandigheden je arbeidsovereenkomst niet kunt uitvoeren, kan er sprake zijn van overmacht die tijdelijk de uitvoering van de arbeidsovereenkomst schorst. Herinner je de sluiting van het luchtruim door de vulkaanuitbarsting in IJsland in 2010.

Drie voorwaarden moeten zijn vervuld:

1. Het moet gaan om een plotse en onvoorzienbare gebeurtenis (de gebeurtenis mag normaal gezien niet te verwachten zijn geweest)
2. De feiten doen zich voor buiten je eigen wil om
3. De gebeurtenis vormt een onoverkomelijke hindernis om te gaan werken.

Als je door noodweer of een natuurramp een tijdje volledig vastzit op je vakantiebestemming, zullen de eerste twee voorwaarden normaal vervuld zijn. Of de derde voorwaarde vervuld is, hangt af van de concrete omstandigheden. Het moet voor jou helemaal onmogelijk zijn om terug aan de slag te gaan. De natuurramp of het noodweer zijn voor jou een onvoorzienbare en onoverkomelijke hindernis om op tijd terug aan het werk te zijn. Kan je bijvoorbeeld op een andere manier terug dan gepland? Dan is er geen overmacht, ook al is de alternatieve oplossing lastiger of duurder.

Het is opnieuw essentieel dat je je werkgever zo snel mogelijk informeert als je door overmacht niet kunt terugkeren.

Tijdens deze schorsing ben je afwezig van het werk zonder recht op loon. Onder bepaalde voorwaarden kan er wel recht zijn op een uitkering tijdelijke werkloosheid van de RVA. Daarover beslist de directeur van het werkloosheidsbureau van de RVA. Die neemt zo snel mogelijk een beslissing, maar kan je interviewen of de feiten onderzoeken.

Een ander nadeel is ook dat je hierdoor volgend jaar recht zal hebben op minder wettelijke vakantiedagen. Ook dit verlof wordt niet gelijkgesteld voor wat betreft de jaarlijkse vakantie.

4. Occasioneel telewerk

Als je door overmacht tijdelijk verhinderd bent om je arbeidsovereenkomst uit te voeren op de normale arbeidsplaats, kan occasioneel telewerk een oplossing bieden. Natuurlijk moet dat mogelijk zijn voor jouw functie en moet dat in de praktijk ook mogelijk zijn. Je hebt een computer bij de hand en er is toegang tot het internet…

Een belangrijk voordeel van deze oplossing: je werkt, dus heb je recht op loon.

Daar staat dan weer tegenover dat je de beslissing niet zelf kan nemen. Je moet vooraf (vb. telefonisch) een aanvraag indienen bij je werkgever en motiveren waarom je wil telewerken.

Je werkgever is niet verplicht om op deze aanvraag in te gaan, het betreft immers geen absoluut recht, maar als hij weigert, moet hij de redenen voor deze weigering zo snel mogelijk schriftelijk aan je kenbaar maken.

Werken in het buitenland kan gevolgen hebben, niet alleen op fiscaal gebied, en dus voor de belastingen, maar ook op het gebied van de sociale zekerheid. Het is mogelijk dat de telewerker belastingen en socialezekerheidsbijdragen moet betalen in het land waar je telewerkt. Dit zal echter zelden het geval zijn als het maar een kort verblijf is in het verlengde van je vakantie.

Op ondernemingsvlak kunnen er in een cao of in het arbeidsreglement regels zijn vastgelegd over occasioneel telewerk, dus het is verstandig om deze na te kijken.

5. Onbetaald verlof (verlof zonder wedde)

Tot slot kan je overwegen om onbetaald verlof te nemen.

Onbetaald verlof is een periode waarin werkgever en werknemer in onderling akkoord beslissen om de arbeidsovereenkomst tijdelijk op te schorten.

Je hebt dus de formele toestemming nodig van je werkgever. Bovendien heb je tijdens deze periode geen recht op een loon, en zal dit een impact hebben op je wettelijke vakantierechten van het volgende kalenderjaar.

Met deze opties kun je een passende oplossing vinden als je door onvoorziene omstandigheden niet op tijd terug kunt keren van je vakantie. Zorg ervoor dat je altijd in goed overleg blijft met je werkgever en op tijd de benodigde informatie verstrekt.