Nieuw pakket maatregelen om de circulaire economie te stimuleren en de recycling van kunststoffen in Europa te versterken

Temps de lecture: 5 min | 28 dec. 2025 à 05:00

De Europese Commissie heeft een eerste reeks proefprojecten onthuld om de overgang van Europa naar een circulaire economie te versnellen, met bijzondere aandacht voor de kunststofsector. Door de recycling van kunststoffen te optimaliseren, zullen deze maatregelen het potentieel van de eengemaakte markt verder ontsluiten en de economische veiligheid, de strategische autonomie, het concurrentievermogen en de ecologische duurzaamheid van de EU vergroten.

Dit is in overeenstemming met de analyse van het Draghi-verslag, waarin circulariteit en hulpbronnenefficiëntie worden genoemd als belangrijke hefbomen voor het versterken van het industriële concurrentievermogen van Europa.

Om de overgang naar circulariteit te versnellen, hanteert de Commissie een aanpak in twee stappen. In de eerste stap omvat dit pakket proefmaatregelen, aangezien de druk op bepaalde sectoren acuut is, een reeks concrete kortetermijnmaatregelen om circulariteit te ondersteunen, met name in de kunststofsector, en tegelijkertijd investeringen en innovatie in bredere zin aan te moedigen. Ten tweede zal de Commissie in 2026 een wet inzake de circulaire economie voorstellen met verdere horizontale maatregelen die de werking van de eengemaakte markt voor secundaire grondstoffen zullen verbeteren.

De circulaire economie biedt grote kansen voor de kunststofsector. Uit gegevens van het Gemeenschappelijk Centrum voor Onderzoek van de Europese Commissie blijkt dat circulaire oplossingen de klimaatgerelateerde emissies van de sector met 45 % kunnen verminderen, het energieverbruik koolstofvrij kunnen maken en de handelsbalans van de sector tegen 2050 met 18 miljard EUR per jaar kunnen verbeteren.

De sector kunststofrecycling staat onder toenemende druk: gefragmenteerde markten voor gerecycleerde materialen, hoge energiekosten, volatiele prijzen van nieuw plastic en oneerlijke concurrentie uit derde landen. Deze uitdagingen eisen nu al een tol, met een verminderd capaciteitsgebruik en financiële verliezen voor recyclers in de EU, die een bedreiging vormen voor de circulariteitsdoelstellingen van de EU en het concurrentievermogen van de industrie.

De versnippering van de markt tegengaan

Het ontbreken van geharmoniseerde en voorspelbare EU-brede regels voor het vrije verkeer van gerecycleerde kunststoffen heeft tot een versnipperde markt geleid. De vandaag gepresenteerde maatregelen zullen bijdragen tot een meer geïntegreerde markt voor kunststoffen.

Als onderdeel van het pakket van vandaag presenteert de Commissie een uitvoeringshandeling om in het kader van de kaderrichtlijn afvalstoffen EU-brede einde-afvalcriteria voor kunststoffen vast te stellen. Het vaststellen van EU-brede normen voor wanneer gerecycleerde materialen opnieuw als materialen voor hergebruik worden beschouwd, is een belangrijke stap om een eengemaakte markt voor gerecycleerde kunststoffen tot stand te brengen, de administratieve procedures voor recyclers, met name kleine en middelgrote ondernemingen, te vereenvoudigen en te zorgen voor een stabiele aanvoer van hoogwaardige gerecycleerde materialen in heel Europa. Vóór de definitieve goedkeuring wordt de ontwerphandeling vandaag gepubliceerd voor feedback van het publiek tot en met 26 januari 2026.

De Commissie presenteert de lidstaten ook een uitvoeringshandeling met betrekking tot het gehalte aan gerecycled materiaal van plastic PET-drankflessen voor eenmalig gebruik in het kader van de richtlijn kunststoffen voor eenmalig gebruik. Deze regels kunnen nieuwe kansen creëren voor recyclers van chemische kunststoffen en ervoor zorgen dat chemisch gerecycleerde kunststoffen onder bepaalde voorwaarden en in aanvulling op mechanisch gerecycleerde kunststoffen bijdragen tot de verwezenlijking van de recyclingdoelstellingen van de EU. Een duidelijker regelgevingskader zal naar verwachting ook de rechtszekerheid verbeteren en investeringen in chemische recycling in heel Europa helpen ontsluiten.

De Commissie is ook van plan dealliantie voor een circulaire kunststoffen nieuw leven in te blazen en te versterken, en deze te versterken als een gestructureerd en inclusief platform voor samenwerking in de hele waardeketen voor kunststoffen, waar belanghebbenden uit de sector, de lidstaten en de Commissie gezamenlijk gedeelde prioriteiten kunnen vaststellen en belangrijke uitdagingen kunnen aanpakken die van invloed zijn op het concurrentievermogen en de circulariteit van de Europese kunststoffensector.

Zorgen voor eerlijke concurrentie

Om eerlijke concurrentie tussen in de EU vervaardigde en ingevoerde kunststoffen te waarborgen, werkt de Commissie aan afzonderlijke douanecodes voor nieuwe en gerecycleerde kunststoffen. Dit zal de handhaving van de EU-regels inzake ingevoerde kunststoffen door de douane en de nationale markttoezichtautoriteiten ondersteunen.

De Commissie kondigt ook monitoringinspanningen aan voor de EU- en mondiale markten voor nieuwe en gerecycleerde kunststoffen, die als basis zullen dienen voor mogelijke handelsmaatregelen om eerlijke concurrentie tussen in de EU geproduceerde en ingevoerde kunststoffen te waarborgen. De Commissie zal in 2026 de balans opmaken van deze maatregelen.