Europese wet op de artificiële intelligentie treedt in werking vanaf 1 augustus

Temps de lecture: 5 min |2 augustus 2024 à 07:57

De Europese wet op de artificiële intelligentie (AI-wet), de eerste uitgebreide verordening ter wereld inzake artificiële intelligentie, treedt nu in werking. De AI-verordening is bedoeld om ervoor te zorgen dat AI die in de EU wordt ontwikkeld en gebruikt betrouwbaar is, met waarborgen om de grondrechten van mensen te beschermen. De verordening heeft tot doel een geharmoniseerde interne markt voor AI in de EU tot stand te brengen, de toepassing van deze technologie aan te moedigen en een gunstig klimaat voor innovatie en investeringen te creëren.

Risico-aanpak

De AI-verordening introduceert een toekomstgerichte definitie van AI, gebaseerd op een productveiligheidsbenadering en een risicogebaseerde aanpak in de EU:

Minimaal risico: De meeste AI-systemen, zoals op AI gebaseerde aanbevelingssystemen en spamfilters, vallen in deze categorie. Deze systemen hebben geen verplichtingen uit hoofde van de AI-verordening vanwege hun minimale risico voor de rechten en veiligheid van burgers. Bedrijven kunnen vrijwillig aanvullende gedragscodes vaststellen.
Specifiek transparantierisico: AI-systemen zoals chatbots moeten gebruikers duidelijk maken dat zij met een machine interageren. Bepaalde door AI gegenereerde inhoud, waaronder deepfakes, moet als zodanig worden geëtiketteerd en gebruikers moeten worden geïnformeerd wanneer biometrische categorisatie- of emotieherkenningssystemen worden gebruikt. Bovendien moeten aanbieders systemen zodanig ontwerpen dat synthetische audio-, video-, tekst- en beeldinhoud wordt gemarkeerd in een machineleesbaar formaat en detecteerbaar is als kunstmatig gegenereerd of gemanipuleerd.

Hoog risico: AI-systemen met een hoog risico moeten voldoen aan strikte vereisten, waaronder risicobeperkingssystemen, hoge kwaliteit van gegevensreeksen, registratie van activiteiten, gedetailleerde documentatie, duidelijke gebruikersinformatie, menselijk toezicht en een hoge mate van robuustheid, nauwkeurigheid en cyberbeveiliging. Testomgevingen voor regelgeving zullen verantwoorde innovatie en de ontwikkeling van conforme AI-systemen vergemakkelijken. Dergelijke AI-systemen met een hoog risico omvatten bijvoorbeeld AI-systemen die worden gebruikt voor werving of om te beoordelen of iemand recht heeft op een lening of autonome robots.

Onaanvaardbaar risico: AI-systemen die als een duidelijke bedreiging voor de grondrechten van mensen worden beschouwd, zullen worden verboden. Dit omvat AI-systemen of toepassingen die menselijk gedrag manipuleren om de vrije wil van gebruikers te omzeilen, zoals speelgoed met spraakondersteuning dat gevaarlijk gedrag van minderjarigen aanmoedigt, systemen die „sociale scoring” door overheden of bedrijven mogelijk maken, en bepaalde toepassingen van voorspellend politiewerk. Daarnaast zullen sommige vormen van gebruik van biometrische systemen worden verboden, zoals emotieherkenningssystemen die op de werkplek worden gebruikt en sommige systemen voor het categoriseren van personen of biometrische identificatie op afstand in realtime voor rechtshandhavingsdoeleinden in openbare ruimten (met beperkte uitzonderingen).

Als aanvulling op dit systeem voert de AI-verordening ook regels in voor zogenaamde AI-modellen voor algemene doeleinden, die zeer geschikte AI-modellen zijn die ontworpen zijn om een breed scala aan taken uit te voeren, zoals het genereren van menselijke teksten. AI-modellen voor algemene doeleinden worden steeds vaker gebruikt als componenten van AI-toepassingen. De AI-verordening zal transparantie in de hele waardeketen waarborgen en mogelijke systeemrisico's van de meest geschikte modellen aanpakken.

Toepassing en handhaving van de AI-regels

De lidstaten hebben tot 2 augustus 2025 de tijd om nationale bevoegde autoriteiten aan te wijzen die toezicht houden op de toepassing van de regels voor AI-systemen en markttoezichtactiviteiten uitvoeren. HetAI-bureau van de Commissie zal het belangrijkste uitvoeringsorgaan voor de AI-verordening op EU-niveau zijn, alsook de handhavingsinstantie voor de regels voor AI-modellen voor algemene doeleinden.

Drie adviesorganen zullen de uitvoering van de regels ondersteunen. Het Europees Comité voor artificiële intelligentie zal zorgen voor een uniforme toepassing van de AI-verordening in alle EU-lidstaten en zal fungeren als het belangrijkste orgaan voor samenwerking tussen de Commissie en de lidstaten. Een wetenschappelijk panel van onafhankelijke deskundigen zal technisch advies en input over handhaving verstrekken. Dit panel kan het AI-bureau met name waarschuwen over risico's in verband met AI-modellen voor algemene doeleinden. Het AI-bureau kan ook advies krijgen van een adviesforum, bestaande uit een gevarieerde reeks belanghebbenden.

Bedrijven die de regels niet naleven, worden beboet. Boetes kunnen oplopen tot 7 % van de wereldwijde jaaromzet voor schendingen van verboden AI-toepassingen, tot 3 % voor schendingen van andere verplichtingen en tot 1,5 % voor het verstrekken van onjuiste informatie.

Volgende stappen

De meeste regels van de AI-verordening zullen op 2 augustus 2026 van toepassing worden. Verboden op AI-systemen die geacht worden een onaanvaardbaar risico te vormen, zullen echter al na zes maanden van toepassing zijn, terwijl de regels voor zogenaamde AI-modellen voor algemene doeleinden na 12 maanden van toepassing zullen zijn.

Om de overgangsperiode vóór de volledige uitvoering te overbruggen, heeft de Commissie het AI-pact gelanceerd. Dit initiatief nodigt AI-ontwikkelaars uit om vóór de wettelijke termijnen vrijwillig belangrijke verplichtingen van de AI-verordening vast te stellen.

De Commissie werkt ook aan richtsnoeren om te bepalen hoe de AI-verordening moet worden uitgevoerd en om coreguleringsinstrumenten zoals normen en gedragscodes te faciliteren. De Commissie heeft een oproep tot het indienen van blijken van belangstelling geopend om deel te nemen aan de opstelling van de eerste AI-praktijkcode voor algemene doeleinden, alsook aan een raadpleging van meerdere belanghebbenden om alle belanghebbenden de kans te geven hun mening te geven over de eerste praktijkcode in het kader van de AI-verordening.

Voor meer informatie

Europese wet op de artificiële intelligentie

Nieuwe regels inzake kunstmatige intelligentie — Vragen en antwoorden

Europese aanpak van artificiële intelligentie

AI-wet

KI-pact

AI-fabrieken

Oprichting van AI Office - persbericht

Deze pagina is vertaald via machinevertaling. Terug naar de oorspronkelijke taal. De Europese Commissie is niet verantwoordelijk voor de kwaliteit en de nauwkeurigheid van deze machinevertaling.

Belangrijke informatie over machinevertaling