In zijn verslag aan het federale parlement stelt het Rekenhof vast dat de digitale transformatie van Justitie niet naar behoren verloopt en dat er evenmin een garantie is dat ze duurzaam zal zijn. De FOD Justitie vervult een aantal administratieve basisfuncties niet. Bovendien zou een digitaliseringsbeleid op federaal niveau de initiatieven van de departementen op elkaar af moeten stemmen. Het Rekenhof formuleert aanbevelingen om de beheersing en de prestaties op te krikken.
Ondanks tal van politieke en bestuurlijke initiatieven, waar heel wat menselijke, budgettaire en
technologische middelen voor zijn ingezet, is de digitalisering van Justitie al decennia lang een
werk in uitvoering. Die vertraging komt doordat de behoeften en de bedrijfsprocessen
onvoldoende werden geanalyseerd, de overlegstructuren niet werken en er een gebrek aan
organisatie is.
Ondanks de grote politieke ambities en heel wat inspanningen sinds 2020, is de digitalisering van
justitie niet voltooid.
Zo ontbreekt een coherente digitaliseringsstrategie die de doelstellingen definieert en die bepaalt
welke middelen daarvoor nodig zijn. Daardoor valt niet te beoordelen of de ondernomen
projecten optimaal bijdragen tot de digitalisering, en evenmin of de menselijke, budgettaire en
technologische middelen doeltreffend worden ingezet.
De rollen en verantwoordelijkheden worden niet adequaat opgenomen en de verschillende
manieren van governance bemoeilijken de beslissingsprocessen. Het directiecomité van de FOD
Justitie stelde zich terughoudend op, terwijl de beleidscel van de minister een sterke operationele
rol speelde. Bovendien vervult de FOD Justitie de administratieve basisfuncties (HR, budget,
procurement…) niet.
Er is onvoldoende controle op de risico’s die gepaard gaan met het inschakelen van consultants.
Dat geldt niet alleen voor het budgetbeheer, maar ook voor mogelijke belangenconflicten en de
commerciële invloed van consultants en bedrijven die bij projecten betrokken zijn. Het risico op
fraude is daardoor niet voldoende onder controle.
Daarnaast zou een transversaal digitaliseringsbeleid een convergentie en synergieën tussen alle
federale overheidsdiensten moeten garanderen, en dus ook Justitie.
Het Rekenhof formuleert aanbevelingen die ten goede kunnen komen aan alle overheidsdiensten
die bezig zijn met digitale transformatie. Die krijgen immers af te rekenen met dezelfde
moeilijkheden die inherent zijn aan zo'n transformatie, onder meer op het vlak van
gegevensbeveiliging of compatibiliteit tussen toepassingen.
De minister van Justitie, de FOD Justitie en BOSA hebben geantwoord op de vaststellingen en
aanbevelingen van het Rekenhof, dat er rekening mee houdt in zijn verslag en ook ingaat op
eventuele betwistingen. De FOD maakt werk van een actieplan om tegemoet te komen aan de
aanbevelingen. De minister betwist of nuanceert weliswaar een aantal vaststellingen van het
Rekenhof, maar erkent ook de verdienste van de aanbevelingen.